Zalany sufit w bloku zwiastuje poważne kłopoty. Niestety do takich sytuacji dochodzi dość często. Winne są niesprawne sprzęty AGD lub niekonserwowane we właściwy sposób rury. Choć sytuacja jest nie do pozazdroszczenia, jeśli osoba odpowiedzialna za zalanie wykupiła odpowiednią polisę, poszkodowany ma szansę szybko odzyskać pieniądze niezbędne na naprawy. W tym artykule wyjaśniamy, co robić, jeśli sąsiad zalewa mieszkanie i gdzie zgłosić zalanie mieszkania przez sąsiada.

Kto odpowiada za zalanie mieszkania?

Takiej sytuacji doświadczyło już wielu Polaków: wchodząc do mieszkania, czujesz, że buty zanurzają się w wodzie. W mniej dramatycznym scenariuszu woda dopiero zbiera się nad sufitem, o czym świadczy charakterystyczna, szybko rosnąca plama. W takiej sytuacji większość osób od razu zakłada, że woda przedostaje się z mieszkania na górze, choć źródłem zalania może być również rura pionowa w budynku. Za zalania z rur pionowych odpowiada nie sąsiad, lecz zarządca nieruchomości lub spółdzielnia mieszkaniowa. To ich zadaniem jest stała konserwacja systemów doprowadzania i odprowadzania wody.

Zalanie mieszkania przez sąsiada z góry – od czego zacząć?

Niezależnie od tego, czy za zalanie odpowiada sąsiad z góry, czy zarządca budynku, pierwszym krokiem po zorientowaniu się, że mieszkanie zalewa woda, jest jej zatrzymanie. Naturalnym pierwszym krokiem jest niezwłoczna wizyta u sąsiada i wspólne sprawdzenie, czy woda nie wylewa się z wężyka doprowadzającego wodę do pralki albo zmywarki lub czy nie wydostaje się spod wanny bądź kabiny kąpielowej. W komediach zalania są często przedstawiane jako coś wynikającego z zapominalstwa: sąsiad z góry zaczął nalewać wodę do wanny, po czym o niej zapomniał, wyszedł z domu i litry wody przez kilka godzin zalewały najpierw jego mieszkania, a następnie lokal poniżej. W rzeczywistości w większości przypadków wygląda to zupełnie inaczej: sąsiad może w ogóle nie mieć świadomości, że z jego kuchni lub łazienki wydostaje się woda! Nie można wykluczyć, że instalacja była niesprawna od dawna i woda nawet przez kilka tygodni powoli sączyła się z wężyka lub rurek. Należy też wyłączyć prąd w mieszkaniu i odłączyć od zasilania sprzęty elektroniczne.

Jeżeli nie uda się znaleźć źródła zalania w mieszkaniu sąsiada, należy natychmiast poinformować zarządcę budynku, tak aby zakręcił wodę i wysłał na miejsce swojego przedstawiciela, który weźmie udział w dopełnianiu formalności.

Zalanie mieszkania – formalności

Gdy dopływ wody zostanie wyłączony, przychodzi czas na zabezpieczenie wartościowych przedmiotów, spisanie protokołów, wykonanie dokumentacji fotograficznej i pierwsze sprzątanie.

Masz zalane mieszkanie w bloku? Co robić krok po kroku po zakręceniu wody?

• Udokumentuj szkody. W pierwszej kolejności przygotuj dokumentację, bo okaże się bardzo potrzebna do przyznania odszkodowania. Zrób jak najwięcej zdjęć pokazujących szkody (zalana podłoga, uszkodzone meble, zniszczone sprzęty elektroniczne) oraz źródło wycieku. Warto również nagrać krótkie materiały video.
• Ustal numer polisy ubezpieczeniowej sprawcy – sąsiada lub zarządcy nieruchomości.
• Zapisz dane świadków oraz ich oświadczenia dotyczące okoliczności zdarzenia. Ubezpieczyciel może chcieć zadać im kilka pytań, do czego będzie potrzebować ich numerów telefonu.
• Zabezpiecz sprzęty przed dalszymi szkodami. Urządzenia elektroniczne należy natychmiast odłączyć od zasilania (po uprzednim wyłączeniu prądu w mieszkaniu!), a wszystkie mokre sprzęty należy w miarę możliwości osuszyć. To ważne, bo jeśli poszkodowany nie zabezpieczy przedmiotów przed dalszymi szkodami, ubezpieczyciel może zarzucić mu, że celowo przyczynił się do powiększenia zakresu szkód i odmówić wypłaty części odszkodowania.
• Zgłoś szkodę towarzystwu ubezpieczeniowemu. Do pisma dołącz zdjęcia i nagrania, a także oświadczenie osoby odpowiedzialnej, w którym uznaje swoją winę za zalanie. O ile to możliwe, powstrzymaj się od generalnego sprzątania i remontu do czasu przyjazdu rzeczoznawcy.
• Po zarejestrowaniu zgłoszenia szkody ubezpieczyciel zleci swojemu przedstawicielowi przyjazd do zalanego mieszkania i oszacowanie strat. Wpuść rzeczoznawcę i stwórz mu dogodne warunki do wykonania pracy.

Sąsiad zalał mi mieszkanie – jak napisać zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela?

Jeżeli osoba odpowiedzialna za szkodę w mieszkaniu ma polisę OC w życiu prywatnym, ubezpieczyciel ponosi koszty usunięcia szkód spowodowanych przez wodę. Twoim zadaniem będzie zgłoszenie szkody, czyli poinformowanie towarzystwa ubezpieczeniowego o zalaniu. Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU) określają termin, w jakim takie zgłoszenie powinno zostać złożone. Nie należy z tym zwlekać, bo z reguły jest on bardzo krótki, wynosi około tygodnia. Po upływie tego terminu ubezpieczyciel może pozostawić zgłoszenie bez rozpoznania i nie wypłacić odszkodowania.

OWU określają również sposób zgłoszenia szkody. Najczęściej przewidzianych jest kilka metod: zgłoszenie można przesłać pocztą tradycyjną, mailem, za pomocą formularza na stronie internetowej lub w aplikacji. Niezależnie od wybranej metody zgłoszenie szkody zalania musi zawierać:

• wskazanie zdarzenia, które spowodowało szkodę,
• miejsce zdarzenia (adres zalanego mieszkania) oraz datę,
• opis szkód,
• wskazanie przyczyny.

Do zgłoszenia należy dołączyć wszystkie posiadane dokumenty, takie jak:

• zdjęcia pokazujące szkody,
• oświadczenie osoby odpowiedzialnej za zalanie,
• imiona, nazwiska i numery telefonów świadków,
• faktury za niecierpiące zwłoki prace związane z zabezpieczeniem zalanego mieszkania i znajdujących się w nim sprzętów,
• rachunki za uszkodzone przedmioty, o ile je posiadasz.

Od poprawnego opisania szkody oraz jej wartości w ogromnej mierze zależy wysokość odszkodowania. Zgłoszenie powinno być maksymalnie precyzyjne i zawierać wszystkie potrzebne załączniki, tak aby ubezpieczyciel nie musiał wzywać do uzupełnienia braków. To wydłuży proces przyznawania odszkodowania, a przecież zależy Ci na pieniądzach.

Mieszkanie zalane przez sąsiada bez ubezpieczenia

Trudniejsze będzie uzyskanie odszkodowania, kiedy odpowiedzialny za zalanie nie ma polisy. O ile zarządzający nieruchomościami z reguły mają stosowne ubezpieczenie, o tyle osoby prywatne często nie wiedzą, że warto co roku ubezpieczyć swoje mieszkanie, a do tego wykupić polisę OC na wypadek wyrządzenia szkody innej osobie.

Brak ubezpieczenia to dla sąsiada odpowiedzialnego za zalanie bardzo kosztowny błąd. Może uznać swoją odpowiedzialność i pokryć wszystkie koszty, ale jeśli się nie zgodzi, pozostaje Ci wystąpić z pozwem o zwrot poniesionych kosztów. W takim przypadku wszystkie naprawy musisz wykonać na własny rachunek, ale jeśli sąd uzna Twoje racje, sąsiad zwróci wszystkie wydatki na doprowadzenie mieszkania do stanu sprzed zalania – wraz z odsetkami.

Zalane mieszkanie – kiedy dostanę odszkodowanie?

Ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Odszkodowanie powinno mieć wysokość umożliwiającą usunięcie szkód spowodowanych przez zalanie, ale przy ustalaniu go ubezpieczyciel bierze pod uwagę także zakres wykupionej polisy. Ubezpieczyciel może dokonać wypłaty odszkodowania maksymalnie do wysokości sumy gwarancyjnej określonej w polisie. Jeżeli wartość szkody przewyższa tę kwotę, poszkodowany ma prawo domagać się zwrotu pozostałej części bezpośrednio od sprawcy, np. sąsiada. Zakres ubezpieczenia opisany jest w OWU.

Co zrobić, gdy odszkodowanie za zalanie mieszkania jest zaniżone?

Decyzja ubezpieczyciela często rozczarowuje poszkodowanych. Towarzystwa ubezpieczeniowe nagminnie zaniżają wysokość odszkodowania za zalanie mieszkania poprzez przyjęcie niższej wartości uszkodzonych przedmiotów albo elementów stałych zalanego mieszkania lub nieuwzględnienie części koniecznych prac. Na przykład z kosztorysu przedłożonego przez poszkodowanego wynikało, że pomalowanie ścian kosztowało 1400 zł, a ubezpieczyciel uznaje, że zwróci tylko połowę tej kwoty, ponieważ w jego opinii można było znaleźć tańszą ekipę remontową, więc rachunek przedłożony przez poszkodowanego jest zawyżony.

Jeśli zaproponowane przez ubezpieczyciela odszkodowanie jest za niskie, masz dwie możliwości działania: możesz się zgodzić z niekorzystną decyzją i wyłożyć brakującą część pieniędzy ze swojej kieszeni albo odwołać się od decyzji.

Niewiele osób, u których doszło do zalania mieszkania przez sąsiada, wie, że można złożyć odwołanie (reklamację) od krzywdzącej ich decyzji ubezpieczyciela. Polega to na wniesieniu pisma, w którym oświadczasz, że nie zgadzasz się na proponowane odszkodowanie i domagasz się ponownego rozpatrzenia zgłoszenia.

Wniesienie odwołania od decyzji ubezpieczyciela jest całkowicie bezpłatne. Nie wstrzymuje wypłaty przyznanego odszkodowania: w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić odszkodowanie w bezspornej wysokości. Nie ryzykujesz więc, że przez kilka kolejnych miesięcy nie dostaniesz żadnych pieniędzy od ubezpieczyciela; możesz jedynie wywalczyć wyższe odszkodowanie.

‍